Inwentaryzacja groszku błotnego w PKMW

Data: 15-05-2023

W piątek, 12-ego maja 2023 r. rozpoczęliśmy na terenie naszego Parku inwentaryzację stanowisk groszku błotnego (Lathyrus palustris L.) w rejonie Przebrna i Nowego Świata.

Groszek błotny to wieloletnia roślina, efektownie kwitnąca w okresie letnim. Występuje on na podmokłych łąkach, na torfiastym podłożu o odczynie zasadowym. Jego zasięg obejmuje niemal całą Europę oraz znaczną część Azji i Ameryki Północnej. W Polsce spotykamy go głównie w dolinach dużych rzek, poza tym występuje w rozproszeniu, m.in. na brzegach Zalewu Wiślanego. Na terenie PKMW i jego otuliny  rozmieszczenie groszku błotnego nie zostało dotychczas dokładnie zbadane; wiadomo było tylko o jego występowaniu w rejonie Przebrna.

Gatunek jest w Polsce objęty ochroną częściową od 2014 roku. Obecnie uważa się, iż nie jest zagrożony w skali krajowej, lecz jest zagrożony m.in. w Regionie Gdańskim (VU narażony). Czynnikiem, który powoduje jego wymieranie jest melioracja odwadniająca podmokłych łąk i szuwarów, w których występuje oraz zarastanie jego siedlisk przez drzewa i krzewy lub celowe zalesienie. Kluczowe więc dla jego zachowania w PKMW jest zachowanie niezmienionego hydrologicznie, bezdrzewnego pasa szuwarów nadzalewowych.

Nasz zespół naukowy w składzie Jolanta Bulak i Sebastian Nowakowski poszukiwał stanowisk groszku błotnego w rejonie Nowego Świata na wschód od kanału żeglugowego przez Mierzeję oraz Przebrna. Udało się skartować odcinek kilkuset metrów, na którym groszek błotny okazał się gatunkiem częstym (jak widać na zdjęciach, jego wypatrzenie o tej porze to zadanie tylko dla wprawnych obserwatorów). Przy okazji zinwentaryzowano kolejne, nowe stanowisko turówki wonnej [Hierochloë odorata (L.) P. Beauv.], również gatunku chronionego, o bardzo wysokiej kategorii zagrożenia w naszym regionie (EN wymierający) oraz lepiężnika kutnerowatego [Petasites spurius (Retz.) Rchbch], który ma na Mierzei Wiślanej bardzo interesujące rozmieszczenie (występuje tylko wzdłuż brzegów morskich wód zewnętrznych, czyli w pasie plaży i wydm oraz wewnętrznych, czyli nad Zalewem Wiślanym).

Badania odbywały się w malowniczej scenerii, a z ciekawostek warto wspomnieć o Nowym Świecie, dziś już nieistniejącej osadzie, po której pozostały już tylko resztki fundamentów budynków i fragmenty zadrzewień.

JB & SN

Groszek błotny (fot. SN)
Groszek błotny (fot. SN)
Groszek błotny (fot. SN)
Kwitnący groszek błotny (fot. JB)
Kwitnący groszek błotny (fot. JB)
Liście lepiężnika kutnerowatego (fot. SN)
Lepiężnik kutnerowaty po przekwitnięciu (fot. SN)
Widok na niskie wybrzeże nadzalewowe w rejonie Nowego Świata (fot. SN)
Widok na wybrzeże nadzalewowe - siedlisko groszku błotnego (fot. SN)
Widok na wybrzeże nadzalewowe - siedlisko groszku błotnego (fot. SN)
Skarpa nadzalewowa (fot. JB)
Widok ze skarpy nadzalewowej (fot. JB)
Pozostałości fundamentów budynku w Nowym Świecie (fot. SN)
Pozostałości zadrzewień topolowych wzdłuż dawnej drogi w Nowym Świecie (fot. SN)