Ochrona zabytków

Ochrona zasobów kulturowych Parku zawiera się w działaniach polegających na zachowaniu:

  • zasobów dziedzictwa kulturowego, związanego z tradycją turystycznego, krajoznawczego i rekreacyjnego użytkowania Mierzei Wiślanej i przyległych Żuław Wiślanych,
  • historycznych układów osadniczych i związanych z nimi traktów, założeń parkowych, domów podcieniowych wraz z zielenią przydomową,
  • obiektów hydrotechnicznych, drogowych, kolejowych powstałych w procesie rozwoju historycznego Mierzei Wiślanej i Żuławskiej części otuliny Parku,
  • miejsc martyrologii, w tym KL Stutthof oraz ich upamiętnieniu.

W celu ochrony walorów krajobrazu kulturowego niezbędne jest kształtowanie nowej zabudowy zgodnie z tradycjami architektonicznymi regionu i ograniczanie możliwości zabudowy na terenach cennych przyrodniczo i chronionych.

W trosce o przywrócenie i zachowanie tradycyjnego, polderowego krajobrazu rolniczego Żuław Wiślanych, wraz z zadrzewieniami i zakrzaczeniami śródpolnymi Park Krajobrazowy „Mierzeja Wiślana” rozpoczął w 2008 r. realizację projektu „Zachowanie walorów przyrodniczych i kulturowych obszarów wiejskich poprzez odtwarzanie i uzupełnianie korytarzy ekologicznych w żuławskiej części otuliny Parku”. Obok funkcji ekologicznych, do których m.in. należy zachowanie różnorodności biocenotycznej obszarów rolniczych, projekt ma na celu również zachowanie i kształtowanie rolniczych harmonijnych krajobrazów otwartych, zachowanie ekspozycji widokowej historycznych wsi oraz tras komunikacyjnych.

Działania Parku skupiają się również na promocji walorów kulturowych PKMW. Podkreślając całokształt elementów, które składają się na walory każdego Parku, niejednokrotnie zasobom kulturowym poświęcone są oddzielne spotkania. Podczas prelekcji w szkołach na terenie Powiatu Nowodworskiego w temacie Żuław skupiono się na bogatej architekturze i uwarunkowaniach kulturowych osadników z Holandii, którzy ukształtowali ten region. Ponadto biorąc udział w konferencjach i wspólnych inicjatywach z Lokalną Grupą Działania Żuławy i Mierzeja pracownicy Parku promują dziedzictwo kulturowe PKMW. Nasz udział w roli współorganizatora I Ogólnopolskiego Konkursu Internetowego „Żuławy – kraina na wodzie” zrealizowanego w 2010 r. przez PTTK Oddział Ziemi Elbląskiej pozwolił na zaprezentowanie walorów kulturowych żuławskiej części Parku szerszemu gronu odbiorców.

Dobrym pomysłem na ocalenie od zapomnienia są projekty realizowane przez lokalne społeczności. Z inicjatywy Lokalnej Grupy Działania Żuławy i Mierzeja i zaangażowaniu liderów powiatu nowodworskiego zrealizowano projekt „Tradycyjny dom żuławski – niedocenione piękno”. Na projekt złożyły się plenery dokumentacyjne (zdjęcia, rysunki detali architektonicznych), konkursy fotograficzny, fotograficzny i literacki na dzieła zainspirowane domami żuławskimi. Podsumowanie stanowiła konferencja popularno-naukowa oraz wystawa, a realizacji projektu nakręcono film. Informacje o projekcie dostępne są na stronie www.pogotowiekonserwatorskie.pl