Dzień Krajobrazu w Parku Krajobrazowym „Mierzeja Wiślana”

Data: 22-10-2020

20 października 2020 r. obchodziliśmy Międzynarodowy Dzień Krajobrazu. W tym dniu odbył się krótki spacer krajobrazowy z uczniami ze Szkoły Podstawowej w Sztutowie oraz przeprowadziliśmy mini konkurs z nagrodami.

    Dlaczego akurat 20 października? Tego dnia - 20 lat temu we Florencji -podpisano Europejską Konwencję Krajobrazową. We wstępie Konwencji możemy przeczytać, że: „Krajobraz jest kluczowym elementem dobrobytu społeczeństwa i jednostek, a jego ochrona, a także gospodarka i planowanie niesie w sobie prawa i obowiązki dla każdego człowieka”. Dokument ten wskazuje na ścisłe zależności pomiędzy człowiekiem, a otoczeniem, w którym funkcjonuje. Krajobraz to szczególnie ważny element życia ludzi zamieszkujących w każdym zakątku świata  -  zarówno w miastach i na wsiach, na obszarach zdegradowanych, pospolitych, jak również na obszarach odznaczających się wyjątkowym pięknem. W 2016 r. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska ogłosiła 20 października Dniem Krajobrazu. Rok później Rada Europy przyjęła tą datę za Międzynarodowy Dzień Krajobrazu.

    Jego celem jest  skierowanie uwagi ludzi na rolę krajobrazu w naszym życiu oraz uświadomienie nam wszystkim, że jakakolwiek podjęta przez nas decyzja ma wpływ na kształt i wygląd naszego otoczenia.

    Krajobraz to nie widok, pejzaż, płaski obraz – to niezwykle zróżnicowany zespół elementów biotycznych i abiotycznych, zależnych od siebie, tworzący określoną,  funkcjonalną całość. Krajobraz jest zasobem, z którego możemy czerpać konkretne korzyści – estetyczne (wpływające na nasze emocje i samopoczucie) i materialne. Niestety bardzo często zapominamy o tym i nie szanujemy naszego środowiska.

    Bohaterem tegorocznych obchodów były drzewa. Podczas naszego spaceru staraliśmy się zwrócić uwagę uczestnikom, że rola drzew nie ogranicza się tylko do funkcji produkowania tlenu. Spacer zaczęliśmy przy szkole, gdzie już można było zauważyć, że drzewa w krajobrazie miejscowości pełnią rolę również estetyczną – różne gatunki, pokrój, kolory – odpowiednio dobrane mogą stworzyć piękny przydomowy ogród, a sady dostarczą nam również owoców.

Najwięcej drzew jest oczywiście w lesie i to właśnie od rodzajów/gatunków drzew zależy w dużej mierze krajobraz. Siedliska lasów Mierzei Wiślanej, oferują dużą różnorodność warunków, spełniających wymagania różnych gatunków drzew. Stąd też nasze bogactwo krajobrazów – inny będzie skład gatunków organizmów w brzezinie bagiennej, inny w borze nadmorskim, inny w buczynie, w młodniku i starym drzewostanie. Drzewo to dom wielu zwierząt, roślin i porostów. W ścisłych związkach z drzewami pozostają również grzyby. Drzewa są również niezwykle ważnym elementem krajobrazu rolniczego. Niestety nawet w przypadku Żuław Wiślanych niewiele już pozostało szpalerów wierzbowych, pojedynczych drzew. Zapominano o ich dobroczynnym wpływie na mikroklimat i stosunki wodne, licznych funkcjach ochronnych. Pracownicy Parku od dekady przypominają o tym i stworzyli szpalery wierzbowo – owocowe w zachodniej części otuliny Parku.

     Mamy nadzieję, że bardziej docenimy rolę drzew, idąc śladem uczestników naszego mini konkursu.  Państwo Mariusz i Justyna w odpowiedzi na zadane pytanie: Dlaczego drzewa są niezwykle ważnym elementem krajobrazu „Mierzei Wiślanej” napisali:

"Drzewa - to chmur zgęszczenia,

pod nimi dzwoni ziemia..." (K.K.Baczyński)

Drzewo to nie tylko dobro materialne czy cenne źródło tlenu...

Drzewo to nie tylko składnik turystycznego krajobrazu...

Drzewo to nie tylko świadek trudnej czasem pamięci, historii danego miejsca... Drzewo to nie tylko słuchacz wielu ludzkich przemyśleń, rozterek czy natchnienie dla artystycznych działań...

Drzewo to przede wszystkim DOM... to bezpieczne schronienie dla wielu gatunków zwierząt, nie tylko ptaków (pliszka, kopciuszek, kormoran), ale także popielic, wiewiórek czy licznych płazów, gadów...

to oaza, źródło życia, to tętniące serce Mierzei...

Panie Agata i Ewa uzupełniły tę wypowiedź o fakt iż w Krajobrazie Mierzei Wiślanej dominują w większości drzewa, które pełnią tu funkcję glebochronną i wodochronną. I chyba każdy się zgodzi, że „w upalny dzień przyjemnie jest się skryć w cieniu dużego drzewa.”

Dziękujemy za mile spędzony Dzień Krajobrazu. Upominki wkrótce trafią do uczestników konkursu.

 

Klon jawor - drzewo przydrożne. Fot. JB
Drzewa lesne - jak rozpoznać? Fot. JB
Pośród drzew spacery zawsze za krótko trwają. Fot. JB
Krajobraz leśny Mierzei utożsamianej z sosną z udziałem buka. Fot. JB
Sosnowe bory - Wizytówka Mierzei Wiślanej. Fot. JB